Met de Orion naar Durgerdam

orion1

Vroeger of later krijgen we er allemaal mee te maken: ‘iets’ met de motor. Het was prachtig weer. Met mijn zoon Mark en vriend Felix waren we een dagje weg met de boot. Er stond weinig wind. Zeilen zou een beetje saai worden. Dus met de motor tuften we het IJmeer op. Na de lunch op eilandje ’t Hooft was het plan om met een grote boog naar Durgerdam terug te zeilen. De wind was inmiddels redelijk aangewakkerd. Eerst een stukje op de motor richting open water om de zeilen uit te rollen. Er zit een rolfok op de Orion en het grootzeil rolt zich op in de mast. Ook erg handig als je alleen zeilt.

Maar het liep anders, want we liepen al snel vast op een zandbank. Vlak voor het eilandje zijn verraderlijk ondiepe plekken en met al dat fonteinkruid is de dieptemeter ook niet helemaal betrouwbaar.

De boot heen en weer bewegend met ons eigen gewicht en de motor telkens afwisselend in z’n vooruit en achteruit kwamen we gelukkig snel weer los zodat we onze weg naar de veilige geul tussen de boeien konden vervolgen. “Heerlijk zo’n goed lopend, betrouwbaar dieseltje”, schepte ik nog op.

In de geul hebben we de zeilen uitgerold en de motor uitgezet. Na een fijne zeiltocht besloten we ter hoogte van het Kinselmeer de zeilen in te rollen om op de motor verder naar Durgerdam te gaan. Maar toen ik hem startte hoorde ik een vreemd geluid onder de kuipvloer en op vol gas voeren we slechts halve snelheid. Fonteinkruid dacht ik meteen. Achteruit en dan weer vooruit wil weleens helpen om de waterplanten uit je schroef te slaan. Maar het vreemde geluid hield aan en op een gegeven moment lagen we stil. ‘Iets’ met het betrouwbare dieseltje dus.orion2

Nadat ik de motor had uitgezet zette ik Mark aan het stuurwiel en hoewel we geen vaart maakten vroeg ik hem goed om zich heen te kijken want er is in die vaargeul wel beroepsvaart met behoorlijk grote vrachtschepen. Ook legde ik de scheepstoeter klaar voor het geval dat.

Nu had ik mijn handen vrij om het luik in de kuip open te klappen en een eerste blik in het motorruim te werpen. Hoewel mijn kennis van scheepsdieselmotoren zeer beperkt is, werd mij in een oogopslag duidelijk wat er aan de hand was. Het koppelstuk tussen de motor en de schroefas lag uit elkaar. De schroef werd dus niet meer aangedreven.

orion3
Aan een kant was ik blij dat het probleem zo duidelijk zichtbaar was, er hoefde tot mijn opluchting niet meteen aan een nieuwe motor gedacht te worden, maar nu moesten we nog wel thuis zien te komen. Zeilend de haven en de sloot van Durgerdam in leek mij niet zo’n goed plan. Felix zou met vrienden naar een voetbalwedstrijd gaan in de Arena, maar dat zou hij niet meer halen.

Er zat niets anders op dan een sleepdienst te bellen. Die liggen overal klaar en zijn niet goedkoop, wist ik. En ik ben alleen WA- verzekerd. Maar naderhand bleek tot mijn verrassing dat slepen naar de dichtstbijzijnde haven na averij in mijn verzekering meegenomen is. Ik gaf de sleepdienst telefonisch de coördinaten door zoals Google ze aangeeft en 25 minuten later kwam Tim van Lima Delta met de Thor, een enorme opblaasbare rubberen sleepboot voorzien van een serieuze 300-pk-motor, langszij en konden we de Orion aan zijn sleepkabel bevestigen. Een goed uur later voeren we door de sloot in Durgerdam en lagen we in no time veilig in de box. Na de papieren ingevuld te hebben vervolgde Tim zijn weg om andere watersporters te redden.

orion4

Na alles op de boot opgeruimd en afgesloten te hebben begaven we ons huiswaarts met het sombere idee dat het vaarseizoen er dit jaar voor ons wel op zou zitten.

De volgende dag besteedde ik grotendeels aan het achterhalen hoe groot de schade was en hoe die zo voordelig mogelijk was te herstellen. Het koppelstuk had ik al gevonden via Google. Het blijkt grotendeels van rubber te zijn met aan weerszijden twee metalen ronde platen die met 4 bouten aan de motor en aan de andere zijde met 4 bouten aan de as naar de schroef zijn bevestigd.

Ik zag in mijn onderhoudsboekje een aantekening dat in 1999 dit koppelstuk al eens vervangen was. Ze gaan kennelijk een jaar of twintig mee. Het koppelstuk is van rubber, zodat het de klap van voor- en achteruit-schakelen opvangt. Het vastlopen op de zandbank en het schakelen was kennelijk iets te veel van het goede geweest. In Duitsland kun je zo’n koppelstuk bestellen voor 450 Euro, “aber leider war die Wellenkupplung nicht vorrättig”. Later is Farymann overgaan op volledig metalen kruiskoppel
stukken.

orion5

Als ik het over zou laten aan een dieselman in Rotterdam dan zou het minstens drie weken duren voordat ik weer kon varen. Met de aanschaf van het koppelstuk, waarvan hij ook niet met zekerheid kon zeggen of het nog verkrijgbaar was, de voorrijkosten naar Durgerdam en de uren kwam ik uit op zo’n 1850 euro ex btw. Geschatte kosten. Dat wordt altijd meer dacht ik, nooit minder.

Ik was weer een stapje verder. Nog even verder Googlen dan maar. Ik kwam uit bij Lex Plomp in Weteringbrug, richting Aalsmeer. Een botensloper/-hersteller. Ik legde hem telefonisch mijn probleem voor en hij zei dat er toevallig net een Dehler Delanta 80 was binnengekomen en hij zou kijken of er zo’n koppelstuk in zat. Dan was dat voor mij. De hele middag in spanning gezeten en uiteindelijk heb ik hem teruggebeld. Slecht nieuws, ook daar was het koppelstuk er al uit geschroefd.

orion6

Maar op de werkbank had hij nog een Farymann-motor staan met een kruiskoppelstuk, of ik daar interesse in had. Ik gaf de maten door, ook van de schroefgaten, en die bleken precies te kloppen. Ik wist niet hoe snel ik in Weteringbrug moest komen. Heel aardige man, het koppelstuk zag er prima uit en hij schroefde het eraf waar ik bij stond. Voor 40 euro (!) was ik een scheepsdiesel-doe-het-zelver geworden.

De volgende dag was het goed weer en ging ik terug naar Durgerdam. Eerst het motorluik eruit geschroefd zodat ik wat meer ruimte had. De as met het kapotte koppelstuk lag heel diep in het motorruim.

Met een kussentje in een vuilniszak op de motor boog ik mij zo ver mogelijk met mijn bovenlichaam en met het juiste gereedschap het motorruim in. Het heeft twee uur gekost en veel transpiratie om het koppelstuk eruit te schroeven. Na 22 jaar zat het wel heel erg vast en ik ben per slot geen ervaren motorhersteller en ook geen 18 meer.

orion7

Vervolgens nog de nieuwe erin. Ik zat inmiddels onder de roest- en vetvlekken. De oude bouten pasten niet, een maatje te dik, dus weer alles opgeruimd en afgesloten en op weg naar de Praxis om de juiste bouten te kopen. Eind van de dag was alles gemonteerd en na even proefdraaien kon ik met tevredenheid een koud pilsje inschenken.

Ik heb mijn motor letterlijk van zeer nabij leren kennen en het gaf een goed gevoel dat ik het zo snel heb kunnen fixen tegen zeer geringe kosten, mede dankzij Google. Op advies van René heb ik er later nog 8 borgmoeren opgedraaid, omdat volgens hem een enkele gewone moer door het trillen van de motor weleens los zou kunnen komen. Bij borgmoeren zit er in de schroefdraad rubber dat ervoor zorgt dat de schroef niet lostrilt.

De motor draait weer lekker en als het weer een beetje meezit hebben we misschien nog wel een heel mooie nazomer op het water!

orion8

 Groeten van Hans

Over ons

WSV 'De Watergeuzen' is opgericht in het jaar 1928. De vereniging beheert drie havens. De haven aan de Diemerzeedijk met het clubhuis en de winterstalling vormt het middelpunt van de vereniging. De twee andere havens zijn in Vinkeveen en in Durgerdam.

Search